Пред два дена парламентот на Велика Британија, вторпат го отфрли договорот за брегзит, на само две недели од 29 март, од рокот за брегзит. Овој пораз не е со толку голема разлика, со 242 гласа за и 391 против, како претходниот историски пораз, најголем пораз во сто години, но е значителен и се надоврзува во серијата порази на владата на Тереза Меј во парламентот. Доколку историскиот пораз пред неполни два месеца, отвори многу прашања во британската и во европската политика, и се закануваше брегзит да се претвори во политички хорор, и за Британија и за ЕУ, сега е јасно дека тоа ќе биде политички хорор во продолженија, бидејќи опциите за решение се нови и нови гласања, кои не можат ги надминат јазовите, расцепите и поделеноста во британската политика и општество.
Општо
Натпартиски кандидати за партиски натпревар
По одлуката на ВМРО-ДПМНЕ да ја избере Гордана Силјановска Давкова за свој кандидат за претседател, одлуката ја донесоа и СДСМ и владината коалиција, како и Алијансата и Беса, кои ги избраа Стево Пендаровски и Блерим Река за свои кандидати. И сите тројца се натпартиски кандидати. Директните претседателски избори ги принудуваат партиите да излезат од своите партиски табори и да настапат со кандидати, кои покрај сопствениот табор имаат шанса да привлечат независни гласачи или други гласачи. Затоа имаме натпартиски кандидати за генерално земено партиски натпревар.
Претседателски кандидати за поширока поддршка
На приближно два месеца пред шестите претседателски избори, кои ќе се одржат на 21 април 2019 година, на кои ќе се избере петтиот претседател на Републиката, ВМРО-ДПМНЕ ја избра Гордана Силјановска за свој кандидат за претседател. Со тоа една недела пред изборот на својот кандидат, СДСМ добива дополнително време за анализа кој кандидат е најдобро да го кандидира.
Соочување со антивакцинерите
Деновиве, кога јавноста е потресена и жали за смртни случаи предизвикани од мали сипаници (морбили), болест што може да се превенира со вакцина, потребно е здравствените власти и властите воопшто да пристапат кон проблемот на несигурноста и сомневањето кон вакцините и особено кон антивакцинерите што водат манипулативна кампања. Прво треба да се признае дека има проблем. При крајот на декадата на СЗО 2011-2020 за светот (земја), во која сите индивидуи и заедници имаат живот без болести што можат да се превенираат со вакцини, ние имаме епидемија на мали сипаници (морбили). Решението на проблемот не може да се реши само со забрани туку мора да се истражи, да се утврдат легитимните загрижености и изворите на лажни вести и да се подготви јавен пристап како да постигнеме живот без болести што можат да се превенираат со вакцини. И тука треба да се согледаат и глобалните и странските искуства, бидејќи проблемот на несигурноста и сомневањето кон вакцините не е само кај нас и тука.
Самостојни претседателски избори?
Се приближуваме кон шестите претседателски избори, кои ќе се одржат во април 2019 година, на кои ќе се избере петтиот претседател на Републиката. Сите претседателски избори досега се со свое значење, а овие, шести по ред, ќе бидат значајни по две работи: тие се први избори по промената на името и самостојни претседателски првпат по 2004 година.
Кога вонредноста станува редовност
Деновиве кулминира јавната расправа за предвремени, вонредни парламентарни избори заедно со претседателските избори во април 2019 година. Има реакции дека Македонија ќе биде прва земја каде што вонредните избори ги заменуваат редовните, иако тоа е претерано бидејќи не можеме да ѝ го одземеме приматот на Италија, но сепак, тоа го отсликува мислењето на јавноста, која е заморена од избори. Во анкетата на ТВ Телма и на МЦМС, спроведена од „М проспект“, во ноември 2018 година мнозинството граѓани (58,9 проценти) се против вонредни избори, а за тоа се 33,5 проценти. Но на следното прашање, со три можни рока, 47 проценти од граѓаните се за избори во редовен термин, 25 проценти што побргу, а 16,1 отсто се за избори заедно со претседателските, со што таборите стануваат поизедначени.
Брегзит – политички хорор-филм?
Тоа што се навестуваше, седмицава стана извесно, Парламентот на Велика Британија го отфрли договорот за брегзит, преговаран од Владата на Тереза Меј и ЕУ. И не само што го отфрли туку со разлика од 230 гласа, 202 „за“ и 432 „против“, е историски пораз, најголем пораз во сто години. На не повеќе од два месеца, од 29 март 2019 година, датумот за излез на Велика Британија од ЕУ, отфрлањето на брегзит-договорот отвора многу прашања во британската и европската политика и се заканува брегзитот да се претвори во политички хорор-филм, и за Британија и за ЕУ.
Две илјади и деветнаесетта: конечно НАТО, за ЕУ ќе почекаме
Две илјади и деветнаесетта може да е нова надеж или нови грижи, и за светот и за земјата, доколку 2018 година беше година на крај на статус квото, на меѓународно поле предизвикано од Доналд Трамп, а на домашно од Зоран Заев и договорот со Грција.
И покрај предвидувањата дека може да се случи глобална, геополитичка или економска криза, како таа во 2008 година, таа не се случи во претходната, веројатно нема да се случи ни во оваа 2019 година.
Две илјади и осумнаесетта: Крај на статус квото?
Последниот коментар во годината го посветувам на оцена на годината што изминува. Оцената за 2016 година беше дека е предизвик на статус квото, 2017 година како крајно непредвидлива, а 2018 година, пред се за Македонија очекувањата беа поврзани со интеграциите во НАТО и ЕУ.
Во кој правец се движи земјата?
На оваа прашање, неодамна одговорија ТВ Телма и МЦМС, со анкета на јавното мислење спроведена од „М-Проспект“, и одговорот беше дека повеќето граѓани сметаат дека е правилен (44,8 проценти), наспроти погрешен (38,6 проценти) или ист (14,4 проценти). На прв поглед одговорот дека земјата се движи во правилен правец зачудува, но тоа е потврдено и во анкета на ИРИ од јули 2018 година, кога за 37 проценти правецот е правилен, а за 30 проценти е погрешен. Одговорот дека земјата се движи во правилен правец зачудува, затоа што изминатите десетина години општо преовладува мислењето дека земјата се движи во погрешен правец, со исклучок на периоди во 2008 и во 2009 година кога доминирало мислењето дека земјата се движи во правилна насока.