Месец: м.г

Кога пред само една седмица пишував дека пред нас е 2016 година и таа може да биде година на ескалација или на разврска, не очекував дека во неколку дена дека ќе дојде до ваква ескалација на нашата политичка криза. По неуспехот на „големата четворка“ да постигне договор дека 24 април е дефинитивен датум за избори, поради забелешките на СДСМ за избирачките списоци и за медиумите, власта се одлучи да ги распише изборите за 24 април 2016 година, кои ќе треба да ги спроведе новата влада со мандат на организација на изборите.

Зголемување на поларизацијата ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ негативно влијае и на правната и на политичката разврска. Како што пишував, мора да има и  политичка разврска и правна разврска, иако ВМРО-ДПМНЕ го стави акцентот на политичката разврска – избори на 24 април 2016 година, а СДСМ го стави акцентот на правната разврска – специјалното јавно обвинителство. Едните, ВМРО-ДПМНЕ, сметаат на предноста во јавната поддршка, другите, СДСМ, на можните обвиненија. Решенијата се движат во распонот меѓу најлошото решение и најдоброто решение. Најлошото можно решение за земјава е да со меѓусебно блокирање се одлага и политичката и правната разврска. Тоа одлагање ќе ја засили перцепцијата на бесперспективност и ќе ја исцрпи земјата и политички и економски. Во најдоброто сценарио за земјата, изборите би се одржале во предвидениот термин на 24 април, со прочистен избирачки список, правна разврска (обвинителска одлука) би имал најмалку еден случај поврзан со наводни изборни злоупотреби, а во првите 100 дена на новата Влада би се постигнал договор со Грција за мерките за градење на доверба. Очекувано беше дека на 15 јануари, ќе се знае во која насока меѓу најдоброто и најлошото сценарио ќе се движи Македонија. Доколку не се избере нова Влада на 15 јануари, нема да има избори на 24 април, а можен компромис е одлагање на изборите за не подоцна од почетокот на јуни, бидејќи понатамошни одлагања веројатно би довеле до распаѓање на договорот од Пржино.

Read more

Доколку британскиот весник „Гардијан“ ја опиша 2015 година како година на опасно живеење, а јас ја коментирав како година што треба да ја оставиме зад нас што побргу, каква ќе биде 2016 година, година на ескалација или на разврска? На меѓународно ниво се чини дека трите важни подрачја за нас – политиката во ЕУ, Запад-ислам и Запад-Русија, кои на некој начин се испреплетуваат, во 2016 година дополнително ќе се заплеткаат. Политиката во ЕУ и понатаму ќе се поларизира, со јакнење на двата екстреми. Десните популисти и екстремната десница, кое ќе продолжат да ги нудат имигрантите и муслиманите, како жртвено јагне, наспроти подлабоките проблеми и предизвици на западните општества, ќе бидат во понатамошен раст. Моќта на десните популисти станува толку голема, како на пример во Полска, што се подготвени да ги загрозат основните ЕУ-вредности. Во сопствената немоќ, главните политички партии, посегнуваат кон популистички решенија. Веќе шест земји на ЕУ не се придржуваат кон Шенген договорот кој обезбедува основна слобода на движење меѓу земјите членки.

А бегалската криза не стивнува. На врвот во зимата, во јануари, низ Македонија дневно поминуваат 1.500 до 2.000 бегалци, што лесно може да значи нов еден милион бегалци во ЕУ. Решенијата во коренот на проблемот, во Сирија, Ирак и Авганистан, посебно во првите две, по продлабочувањето на тензиите меѓу Иран и Саудиска Арабија, не изгледа на дофат. Ниту Турција, која влегува во период на сопствена нестабилност, со обновување на турско-курдските судири и со соочување со тероризмот на ИСИС, не ветува премногу дека ќе го запре бегалскиот бран. Тогаш е многу веројатно дека македонско-грчката граница ќе треба да биде ставена во функција на справување со бегалците, нивна тријажа – распоредување во групи и пропуштање на бегалците со голема веројатност за одобрување на азил во ЕУ.

Огромен предизвик за ЕУ, оваа година ќе биде и референдумот во Велика Британија или ризикот од Брегзит. Првпат, наместо за ЕУ-проширување, се отвара ризик за излез на ЕУ-членка. И сето тоа во 2016 година може да се докомплицира со нова светска финансиска криза, која ќе започне или веќе е започната во Кина.

Read more