Месец: м.г

Каков почеток на новата година! Иако воведниот коментар го насловив „Две илјади и седумнаесетта: крајно непредвидлива година“, повторно сум затекнат од бурниот почеток на годината. Тоа што го предизвика бурниот почеток на годината во светот секако беше диктирано од датумот (20 јануари) на инаугурацијата на Доналд Трамп за претседател на САД. Oсобено е импресивен институцискиот (разузнавачки) обид за компромитација на претседателството на Доналд Трамп и особено евентуалното зближување на САД и Русија. Но бидејќи хајката против Доналд Трамп ќе продолжи, за тоа ќе постојат прилики за коментирање во друга прилика. Кај нас дома обично крајно пасивниот празничен период на кифлички, руска и сарма, преплетено со посно гравче и костени, значеше хиперактивен период за политичките лидери. Никола Груевски во период на интензивни комуникации околу формирањето на Влада, најде време да објави почеток на десоросоизација на Македонија, што ќе мора да се анализира и коментира во следниот период. Како и анти-Трамп кампањата и десоросоизација, ќе бидат теми уште еден период, ова недела најактуелни се разговорите за формирање на Влада и во тие рамки објавената Платформа на ДУИ, Беса и ДРДПА.

И, да, една дигресија. Изборите завршија, резултатите се конечни. Можеби пропуштив, ама не сум забележал дека Зоран Заев, лидерот на СДСМ, се јави на Никола Груевски, лидерот на ВМРО-ДПМНЕ да му честита на победата. Напротив забележав многу обиди за релативизација, дека на изборите победила опозицијата. Ајде ќе почекаме да видиме кој ќе формира Влада, ама се ми се чини дека целата релативизација е поради една изјава на Зоран Заев, дека ако изгуби и само со еден пратеник помалку ќе се повлече од сите општествени и политички функции. На Македонија ѝ треба одговорност, а таа секогаш најдобро се гради ако почне од сопствената одговорноста.

Назад, на главната тема на Платформата на ДУИ, Беса и ДРДПА. Прво дали е тоа платформа на етничките Албанци, на партиите кои ги застапуваат етничките Албанци, или на три политички партии ДУИ, Беса и ДРДПА. Најсоодветно е да тоа се третира како платформа на три партии, бидејќи таа платформа не беше изборна и не беше понудена на гласачите, а не ја поддржаа и сите партии за кои гласале етнички Албанци. Но можеби тоа не ни платформа на трите партии, туку платформа за спас. Чиј спас? За тоа треба да се погледне и формата и содржината.

Read more

Во пишувањето на годишни политички прогнози се вметнува одреден степен на непредвидливост, делумно бидејќи некогаш политиката е непредвидлива, делумно да се оправдаат можните погрешни процени. Но прогнозирањето на 2017 година е крајно непредвидлива година, а таква ја прави еден човек: Доналд Трамп.

Во прогнозата за 2016 година, во значајни настани воопшто не ги вклучив претседателските избори во САД, претпоставувајќи дека ќе победи статус квото, односно Хилари Клинтон. Но се случи „Трамп – крајна одмазда на заборавените!“. Некои и понатаму го потценуваат Трамп, но тој уште не стапен на функција веќе ја менува Америка и светот. Деновиве Форд објави дека се откажува од вложување на 1.6 милијада долари во фабрика во Мексико, а наместо тоа ќе вложи 700 милиони долари во фабрика во Мичиген (една од индустриските држави што му ја донесе победата на Трамп).

Трамп е можност за нов почеток или нова катастрофа. Слоганите на Трамп како „Мејк Америка грејт агеин“ или „Америка фрст“, ќе добијат повеќе значење кога ќе е јасно дали тоа ќе значи нов американски изолационизам или ќе значи нов американски унилатерализам. Повеќемина сметаат дека Трамп е првиот постидеолошки претседател, дека ќе значи одлучен унилатерализам, но и повеќе, ќе значи напуштање на политика заснована на вредности како демократија и човекови права и вртење кон трансакциска политика или што има тука за Америка? Тоа би било крај на седум децении на Пакс американа, крај на Западот како вредносен поим, и негово сведување на чиста географија и враќање на реалполитиката на голема врата. Тоа би значело натамошно повлекување на Америка од глобалната политика и оставање на празен простор (за Русија, за Кина) и слабеење на НАТО и други мултилатерални институции и договори.

Read more